Interessant, dat coalitieakkoord van 15 december. Voor het eerst in elf jaar krijgt ons land weer een ministerie dat zich bezig houdt met bouwen, wonen en ruimtelijke ordening. De (werk)naam is: Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening. Daarmee grijpt Kabinet-Rutte IV terug op de benaming van een van de voorgangers van het nieuwe ministerie: in de periode 1965-1982 was “VRO” (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) een begrip. Daarvóór waren de namen iets anders, maar wel vergelijkbaar (Wederopbouw en Volkshuisvesting, resp. Volkshuisvesting en Bouwnijverheid). In 1982 werd de naam veranderd in Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (“VROM), en onder die laatste naam werd het ministerie in 2010 opgeheven. Nederland was toen “af”, werd in brede kringen gedacht, en bovendien werkte het idee van sturing van bovenaf als een rode lap op een stier. Het Kabinet-Rutte I wilde immers zo veel mogelijk aan de vrije markt overlaten!
Belangrijk: die “M” verdwijnt uit de naam. Dat is niet zomaar een gril van de coalitie. In de nadagen van het “oude”: ministerie werd duidelijk, dat achtereenvolgende ministers de letters “VRO” lieten ondersneeuwen door die “M”. In de nieuwe opzet komt het milieu aan bod binnen een ministerie van klimaat, en daarmee zijn de toekomstige ruimtelijke-ordenaars een stoorzender kwijt.
Ook belangrijk: de coalitie heeft een fors bedrag (7,5 miljard) gereserveerd voor de woningbouw. Letterlijk: “We stellen voor de komende 10 jaar in totaal €7,5 mrd beschikbaar voor goede ontsluiting van nieuwe woningen”. Bij die woorden moest ik met een begin van weemoed terugdenken aan de Vinex-operatie van begin jaren negentig. ook toen durfde het rijk de bouw van een groot aantal woningen te ondersteunen met geld (toen was het 4 miljard gulden, dus we zijn een grote stap omhoog gegaan!)
Het woningbouwprogramma is heel ambitieus: “We versnellen de woningbouw tot rond de 100.000 woningen per jaar. We streven ernaar dat ten minste twee derde van de woningen betaalbare huurwoningen en koopwoningen tot aan de grens van de Nationale Hypotheekgarantie zijn.” Die één miljoen woningen in tien jaar zijn volgens sommige critici aan de hoge kant (Cobouw had het kort geleden over “De mythe van één miljoen huizen”) maar als we rekening houden met een trage opstart, is dat aantal in elk geval een mooie stip aan de horizon. En alweer: dat miljoen in tien jaar lijkt sterk op de ambities uit de Vinexperiode. De oude tijden komen terug! Aan de andere kant is het goed dat er nu meer aandacht is voor “betaalbare (huur en koop) woningen. Dat was destijds een blinde vlek bij de Vinex, het ging toen in de eerste plaatst om zo veel mogelijk koopwoningen te bouwen.
Tot slot nog een zinnetje dat de Facebook-geile wethouders en raadsleden van de gemeente Zeewolde rauw op het dak moet zijn gevallen: “Hyperscale datacentra leggen een onevenredig groot beslag op de beschikbare duurzame energie in verhouding tot de maatschappelijke en/of economische meerwaarde. Daarom scherpen we de landelijke regie en de toelatingscriteria bij de vergunningverlening hiervoor aan.” Daar kunnen ze het in Juinen, o pardon Zeewolde, mee doen.